Gdzieś między Europą a Afryką leży wyspa wyjątkowa. Wyspa-państwo z najsłoneczniejszą i najbardziej wysuniętą na południe stolicą europejską, pięknie brzmiącym językiem, z zabytkami starszymi niż piramidy egipskie, dziką przyrodą i uroczymi miasteczkami. Wyspa niewielka, przebogata kulturowo i malownicza krajobrazowo. Zapadająca w pamięć. Przyciągająca jak magnes. 

Malta wita nas po raz pierwszy drugiego dnia 2023 roku (i po raz drugi przedostatniego dnia 2023) przyjemnym morskim klimatem. Jest wiosennie ciepło i delikatnie wilgotno. Tylko bożonarodzeniowe dekoracje w terminalu przypominają nam o tym, że w tej części świata mamy kalendarzową zimę. Kiedy docieramy w okolice "Fontanny Trytona" (w zasadzie Trytonów) na odbywający się tuż obok jarmark bożonarodzeniowy kontrast jest jeszcze większy. Palmy udekorowane świątecznymi światełkami, zapach grzanego wina pomieszany z morską bryzą, świąteczne piosenki rozbrzmiewające z głośników, gdy w powietrzu czuć wiosnę. Chwilę później, spacerkiem, docieramy do naszego hotelu w miejscowości Floriana, w którym czuję się trochę jak Kevin w hotelu "Plaza" w Nowym Jorku (dzięki Bogu nie jestem sama), zostawiamy rzeczy i idziemy przekroczyć po raz pierwszy mury Valletty. 

Oh, Valletto! Jesteś przepiękna. 

Stolica Malty zwana jest "muzeum pod gołym niebem". Jest to najpiękniejsza stolica, jaką do tej pory widziałam (gdyby moje ulubione Sydney było stolicą mogłoby przegrać… W ogóle moja pamięć zapachowa podpowiada mi, że cała Malta pachnie jak Sydney i chyba dlatego tak pokochałam tę wyspę). 

Wspaniale przechadzać się po uliczkach Valletty bez planu i celu. Trafić przez przypadek (podążając za nosem) do nieziemsko pachnącego sklepu i atelier aromaterapeuty, kosmetologa i perfumiarza - Stephena Cordiny. W "Lower Barraka Gardens" podziwiać wspaniały widok na "Grand Harbour" i odpocząć przy fontannie obok pomnika wiceadmirała sir Aleksandra Johna Balla, łapiąc ciepłe promienie popołudniowego słońca i czuć na policzku delikatny wiosenny wietrzyk. W "Upper Barraka Gardens" zjeść lody w oczekiwaniu na odbywające się (dwa razy w ciągu dnia) saluty armatnie w  położonej tuż poniżej ogrodów "Saluting Battery". Zjechać (lub wjechać) windą łączącą górne ogrody z nabrzeżem, przy którym nieraz cumują ogromne wycieczkowce robiące równie ogromne wrażenie. 

W zwanej "Bramą do Valletty" Florianie można znaleźć nie tylko nocleg i wygodną bazę wypadową do zwiedzania Malty, ale też spokój i nieco egzotyki w należących do Uniwersytetu Maltańskiego "Argotti Botanic Gardens". Kawałek dalej znajdują się "Ogrody Floriany" - zielony, zalesiony teren spacerowy (część dobrze utrzymana, część trochę zaniedbana i zaśmiecona - śmieci niestety na Malcie widać bardzo często). 

Podróż w czasie, czyli wizyta w "Ħaġar Qim" i "Mnajdra". 

W tych dwóch położonych obok siebie stanowiskach archeologicznych zachowały się pozostałości megalitycznych świątyń. Pięknie wyglądają te najstarsze zabytki na świecie w otoczeniu zieleni, błękitu nieba i morza. Kto ma szczęście być w kompleksie "Ħaġar Qim" podczas przesilenia letniego, może ujrzeć przez otwór znajdujący się w jednej z absyd głównej świątyni promienie wschodzącego słońca. 

W malowniczej wiosce rybackiej Marsaxlokk unosi się zapach ryb i owoców morza. Znajduje się tu urocza zatoczka, z której rybacy wypływają na połów tradycyjnymi łodziami zwanymi "luzzu". Dzioby tych pięknych, kolorowych i charakterystycznych dla Malty łodzi zdobią  oczy Horusa (lub Ozyrysa).

Przepyszne i świeże owoce morza podaje przesympatyczna obsługa w położonej na promenadzie - z widokiem na zatoczkę i "luzzu" - restauracji "Roots". 

Sliema, która dziś jest jednym z najpopularniejszych kurortów na Malcie i - podobnie jak St. Julian’s - centrum życia nocnego, kiedyś była spokojną wioską rybacką. Teraz jest dość zatłoczona i głośna, ale można znaleźć i tutaj spokojniejsze uliczki, które zaprowadzą nas do typowo turystyczej, ale malowniczej "Balluta Bay" z widokiem na kościół "Knisja tal-Karmnu". Po drodze można wpaść do "BeirutBay Takeaway Spot" po coś pysznego do zjedzenia.

Rejs po dwóch największych naturalnych portach Morza Śródziemnego - Marsamxett i Valletta - oraz po otaczających Vallettę zatokach to jedna z przyjemniejszych atrakcji, jaką warto sobie zafundować będąc na Malcie. Zobaczyć Vallettę z wody, przepłynąć obok jej murów obronnych i fortyfikacji, zobaczyć stocznię, a przy odrobinie szczęścia przepłynąć tuż obok sporych rozmiarów statków wycieczkowych, dla których ta wyjątkowa stolica jest jednym z "ports of call" - przystanków podczas rejsu.

Na położone niecałe 6 km od Valletty lotnisko w Luqa docieramy (dwa razy) z Krakowa. Ryanair ma bardzo dobre połączenia z tą śródziemnomorską wyspą. Lot zajmuje niecałe 2,5 godziny.

Z lotniska bezpośrednio pod mury Valletty kursuje autobus X4 (info na styczeń 2024). Z przesiadkami można dostać się też innym autobusami. Przystanek autobusowy znajduje się tuż po wyjściu z terminala.

My po Malcie poruszaliśmy się transportem publicznym. Korzystaliśmy z Google Maps. Siatka połączeń jest bardzo dobra. Kupiliśmy sobie czterodniową kartę "Explore Flex" (dzieci do lat 4 jeżdżą za darmo). 

Tutaj więcej opcji i informacji: https://www.publictransport.com.mt/en/bus-card-and-ticketing.

Jeśli chcecie wypożyczyć auto, to musicie pamiętać, że na Malcie panuje ruch lewostronny. Musicie o tym też pamiętać poruszając się po ulicach pieszo, czy udając się na przystanek autobusowy.

My byliśmy dwa razy w tym samym hotelu, położonym bardzo blisko Valletty, w graniczącej z nią Florianie. Rezerwowaliśmy przez booking.com. Byliśmy na przełomie grudnia i stycznia, zależało nam na krytym basenie (chociaż widzieliśmy i takich, którzy korzystali z basenu zewnętrznego). Opcji oczywiście jest sporo. Jeśli ktoś chce poczuć prawdziwy klimat Valletty powinien szukać apartamentu z typowym dla niej kolorowym balkonem, zwanym "Il-gallerija". 

Niezależnie od tego, gdzie będziecie nocować, z dużym prawdopodobieństwem traficie na same angielskie gniazdka, dlatego potrzebujecie przejściówkę z wtyczką typu G.

Podczas naszych dwóch pobytów na Malcie mieliśmy okazję poczuć magię okresu świąteczno-noworocznego w ramach odbywającego się tam wydarzenia "Fairyland", czyli atrakcji dla dzieci i dorosłych, jak karuzela, spotkanie ze Świętym Mikołajem,  (diabelskie) "Koło Rudolfa" (z którego można zobaczyć nie tylko Vallettę), czy wydarzenia muzyczne.

Będąc na Malcie warto zobaczyć ją z wody. Można wziąć całodniowe rejsy (w tym na wyspę Comino lub Gozo). My skorzystaliśmy z 1,5 godzinnego rejsu oferowanego przez dobrze oceniane "Luzzu Cruises" - "2 Harbours Cruise", który zdecydowanie polecam. Tutaj więcej informacji o ich rejsach: https://luzzucruises.com/. Wypływają z Sliemy, do której z Valletty najwygodniej dostać się promem: 

https://www.vallettaferryservices.com/information/.

Dla naszego trzylatka (a potem czterolatka), ale także dla nas fajną opcją było odwiedzenie "Playmobile Fun Park" (do którego kursuje ten sam co na lotnisko autobus X4). Można kupić na pamiątkę figurkę rycerza Zakonu Maltańskiego. Rodzice, pamiętajcie o zapasowym ubraniu i obuwiu dla swojego dziecka - niebezpieczeństwo zmoknięcia na zewnętrznym placu zabaw. 

Na Malcie (oraz Gozo) znajduje się wiele pozostałości megalitycznych świątyń, niektóre z nich znajdują się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Budowle te zostały wzniesione w okresie 3500–2500 p.n.e. i zaliczają się do najstarszych budowli kamiennych na świecie. Warto przynajmniej jedną z nich odwiedzić. Wrażenie jest przejmujące. 

Kiedy się chce ;) Zimy są łagodne i przyjemnie wiosenne, super na zwiedzanie. Lata są upalne, mogą być zatłoczone, w związku z czym męczące, ale spokojnie zmarzluchy mogą kąpać się w morzu (i zewnętrznych basenach takich, jak np. "Café del Mar"). My pokochaliśmy Maltę taką grudniowo-styczniową, ale mam nadzieję, że kiedyś zobaczę jej letnią odsłonę.